Τι είναι Υπογονιμότητα;

Η πλειοψηφία των ανθρώπων θεωρεί την αναπαραγωγή ως ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.

Η ανεπιθύμητη ατεκνία αφορά ένα μεγάλο αριθμό ζευγαριών σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο απ’ ότι είναι συνήθως αντιληπτό.

Η μέση συχνότητα σύλληψης σε ζευγάρια αποδεδειγμένης γονιμότητας κυμαίνεται περί το 20% κατά εμμηνορρυσιακό κύκλο, με μια σχετικά αυξημένη πιθανότητα τον πρώτο μήνα της προσπάθειας.

Το 90% των γόνιμων ζευγαριών επιτυγχάνει κύηση στον πρώτο χρόνο και το 95% στη διετία.

Υπογονιμότητα ορίζεται η μη επίτευξη κύησης ύστερα από έναν τουλάχιστο χρόνο σεξουαλικών επαφών χωρίς προφύλαξη.

Η εμφάνιση υπογονιμότητας αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας  και αφορά ένα ποσοστό 10-15% των ζευγαριών  αναπαραγωγικής ηλικίας. Στην Ελλάδα 300.000 ζευγάρια αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας .

Ποια είναι τα αίτια της υπογονιμότητας;

Η υπογονιμότητα ενός ζευγαριού, ανάλογα με το αίτιο που την προκαλεί , διακρίνεται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες :

α) σε αυτήν που οφείλεται σε κάποιο γυναικείο παράγοντα, ο οποίος μπορεί να αφορά στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες , στο ενδομήτριο , στον τράχηλο ή στον κόλπο, όπως και σε διαταραχές της ωοθυλακιορρηξίας

β) σε αυτήν που οφείλεται σε κάποιον ανδρικό παράγοντα ,

γ) στην υπογονιμότητα άγνωστης αιτιολογίας , η οποία αποτελεί το 10-20% του συνόλου των περιπτώσεων κατά τις οποίες , παρά το ότι ο έλεγχος και οι εξετάσεις τόσο του άνδρα όσο και της γυναίκας είναι απολύτως φυσιολογικές , το ζευγάρι δεν μπορεί να αποκτήσει παιδί.
Σε αρκετές περιπτώσεις  στο πρόβλημα του ζευγαριού συντρέχουν ως ένα βαθμό τόσο ο ανδρικός όσο και ο γυναικείος παράγοντας.

Κατά τη διάρκεια της διερεύνησης και θεραπείας του προβλήματος των, τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν μία μονάδα. Η διερεύνηση ενός ζευγαριού που παρουσιάζει πρόβλημα γονιμότητας απαιτεί μεθοδικό έλεγχο λόγω της ποικιλίας των καταστάσεων που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα.

Ο έλεγχος του ζευγαριού περιλαμβάνει:

• Διερεύνηση του ανδρικού παράγοντα από τον ουρολόγο-ανδρολόγο. 

Το σπερμοδιάγραμμα που θα ζητηθεί είναι η σημαντικότερη εξέταση και  είναι καλό να πραγματοποιείται σε εργαστήρια με εμπειρία στην εξέταση αυτή. Η αξιολόγηση της ποιότητας του σπέρματος γίνεται με την εκτίμηση του αριθμού , της κινητικότητας και της μορφολογίας των σπερματοζωαρίων, καθώς και άλλων παραμέτρων . Ένα φυσιολογικό σπερμοδιάγραμμα συνήθως θα αποκλείσει ένα σημαντικό παράγοντα υπογονιμότητας από την πλευρά του άνδρα.  Στο εργαστήριο μας παραγματοποιείται πλήρες σπερμοδιάγραμμα.καθώς και πλήρης καλλιέγεια σπέρματος.

• Εξέταση της γυναίκας από το γυναικολόγο.

Η κολποσκόπηση, το διακολπικό υπερηχογράφημα, η υστεροσαλπιγγογραφία και η υστεροσκόπηση μπορεί να χρειαστεί να γίνουν στα πλαίσια της διερεύνησης . 

• Εργαστηριακές αναλύσεις αίματος για να ελεγχθούν οι ορμόνες που σχετίζονται με τον κύκλο της γυναίκας και τον άξονα υποθάλαμο-υπόφυση-γονάδες στον άνδρα καθώς και πλήρης ενδοκρινολογικός έλεγχος .

Αντιμετώπιση και θεραπεία υπογονιμότητας

Ανάλογα με την διάγνωση, προσφέρονται διαφορετικές επιλογές. Σε πρώτη φάση μπορεί να διορθωθεί το υποκείμενο αίτιο αν βρεθεί . Μία λοίμωξη του ουρογεννητικού συστήματος θα αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά ενώ απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την θεραπεία ανατομικών προβλημάτων του αναπαραγωγικού συστήματος ή πιθανής ενδομητρίωσης. Σε κάποιες περιπτώσεις , μπορεί να χρειστεί συνδυασμός χειρουργικής-φαρμακευτικής θεραπείας.

Εάν αυτές οι μέθοδοι δεν φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, ή δεν είναι κατάλληλες, καθώς και στις περιπτώσεις όπου υπάρχει πρόβλημα ωοθυλακιορρηξίας, απόφραξη των σαλπίγγων ,σοβαρή διαταραχή του σπέρματος ή τέλος όταν υπάρχει ανεξήγητη υπογονιμότητα τότε πρέπει να στραφούμε σε ειδικές μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως είναι η:

-Πρόκληση ωοθυλακιορηξίας

-Σπερματέγχυση

-Εξωσωματική Γονιμοποιηση (IVF-ICSI)

-Δωρεά ωαρίων ή σπέρματος

Tip: Ενημερωθείτε σχετικά με την εξέταση του σπερμοδιαγράμματος.